Yasın Üçüncü Evresi: Pazarlık
“Deprem Sonrası İyilik Haline Geri Dönüş” serimizin bu on birinci bölümünde, yas sürecinin üçüncü evresi olan “pazarlık” evresinden bahsedeceğiz.
Yas sürecinde şok ve öfke evrelerinin ardından “pazarlık” evresi gelir.
Pazarlık evresinde sıklıkla karşılaşılan duygular şunlardır:
🔸suçluluk
🔸mahcubiyet
🔸utanç
🔸korku
🔸kaygı
🔸güvende olmama hissi
🔸yetersizlik
Bu duygular davranışa şu şekillerde yansıyabilir:
🔸geçmiş ve/veya gelecek ile aşırı meşguliyet
🔸kaygılı ve aşırı detaycı davranışlar
🔸kendini ve durumunu başkaları ile karşılaştırma
🔸geleceğe dair pesimist öngörülerde bulunma
🔸mükemmelliyetçilik
🔸kendine ve başkalarına karşı yargılayıcı tutum
🔸”Şöyle yapmalıydım.”, “Böyle yapmış olsaydım.” şeklinde düşünceler ve söylemler
Pazarlık evresi, kişilerin gerçekçi olmayan ve yoğun bir şekilde kendilerini suçladığı bir dönem olabilmektedir.
Burada destek olmak için temel yaklaşım
🔸akıl vermeden empatik bir şekilde dinlemek,
🔸yargılayıcı ve suçlayıcı değil hoşgörülü ve anlayışlı olmak,
🔸yardımı dayatmak yerine kişinin sınırlarına saygı göstererek yardım önermek,
🔸kişinin kaybını, davranışlarını ve yas sürecini diğer insanlarınki ile karşılaştırmamak olmalıdır.
Pazarlık dönemi duygusal çalkantıların ve gelgitlerin yoğun olduğu bir dönemdir. Yoğun duygular geçici muhakeme sorunlarına neden olabilmektedir. Bu nedenle bu dönemde büyük kararlar almaktan ve köklü değişikliklerden kaçınmak önemlidir.
Eğer bu dönemde uzun süre ertelenemeyecek ve geleceği etkileyecek seçimler yapmak zorunluysa, seçimlerin ve bunların olası sonuçlarının tüm aile üyeleri ile bir arada, acele edilmeden gerçekçi bir şekilde değerlendirilmesi, ani kararlar alınmaması önerilebilir.
Günlük hayat içinde rutinler oluşturup bunlara bağlı kalmak da kaygıyı ve belirsizlik hissini azaltıp dikkat, bellek ve karar verme süreçleri üzerinde olumlu etkiler sağlamaktadır.
“Deprem Sonrası İyilik Haline Geri Dönüş” yazı dizimizin bir sonraki yazısında yasın dördüncü evresi olan “depresyon” evresinden bahsedeceğiz.
#saglikcimnet #saglikcim #wholemedics #wholemedics #yas #depremdeyas #yassureci #depremveyassureci #yassureciniatlatmak #yasinevreleri #pazarlikevresi #yastapazarlik #pazarlik
Dizinin bir önceki yazısı için tıklayınız.