Yas Sürecinin Evreleri

Yas Sürecinin Evreleri

“Deprem Sonrası İyilik Haline Geri Dönüş” serimizin bu sekizinci bölümünde yas sürecinin evrelerini anlamaya çalışacağız.

 

Öncelikle belirtelim ki yas süreci insanın kayba verdiği doğal bir tepkidir ve sağlıklıdır.

 

Dahası, yas tepkileri genel olarak yeni gerçekliğe adaptasyon sürecini oluşturduğu için gereklidir.

 

Genel olarak bakacak olursak yas süreci aşağıdaki evrelerden oluşur.

 

🔸inkar

🔸öfke

🔸pazarlık

🔸depresyon

🔸kabullenme

 

Bu evreler ruh sağlığı alanında genel olarak kabul gören ve Psikiyatrist Elisabeth Kübler-Ross’a ait sınıflandırmayı tanımlar.

 

Çoğu kişi yas sürecinde bu evreleri tek tek geçerek yas süreçlerini tamamlar ancak bazen kişiler bir evrede takılı kalır veya bir evreyi tamamen atlayabilir. Bazen gerideki evrelere geri dönüş de yaşanabilir. Bazı kişilerin yas süreci ise bu evrelemeye tam olarak uymayabilir. Dolayısıyla bu evrelendirmeyi bir kesinlik olarak ele almak yerine, süreci anlamlandırmak için genel bir kılavuz olarak görmek daha doğru olur.

 

Herkesin her durumda yas tutma şekli aynı değildir. Yas tutma sürecini etkileyen faktörler arasında şunları sayabiliriz.

 

🔸kaybın kişi için büyüklüğü

🔸kaybın ani ve beklenmedik olup olmadığı

🔸travmatik olayların kayba eşlik edip etmediği

🔸yas sürecindeki aile ve çevre desteği

🔸yas sürecinde ek stres kaynakları olup olmadığı

🔸kişilik özellikleri

🔸kişinin psikolojik dayanıklılık durumu

🔸önceki fiziksel ve psikolojik sağlıklılık durumu

 

Bu faktörler nedeniyle herkesin yasının bir başkasınınkinden farklı olacağını bilmek, süreci doğru bir şekilde değerlendirmek açısından önemlidir.

 

Bir sonraki yazımızda yasın ilk evresi olan “inkar” sürecine daha ayrıntılı olarak bakacağız.

 

İnkar sürecindeki farklı kişilerin nasıl hissediyor olabileceğini tarif edip inkarın zihinsel süreçleri nasıl etkileyebileceği üzerinde durup bu tepkilerin dışarıya ne şekilde yansıyor olabileceğini tartışacağız.

 

#saglikcimnet #saglikcim #wholemedics #wholemedics #yas #depremdeyas #yassureci #depremveyassureci #yassureciniatlatmak #yasinevreleri

Dizinin önceki yazısı için tıklayınız. 

Dizinin sonraki yazısı için tıklayınız.